آزمایش T3 Uptake (روش انجام،تفسیر و نرمال رنج)

آزمایش t3,T₃RU,آزمایش fti,فرمول محاسبه fti,آزمایش free t4,تست fsh چیست,هورمون tsh بالا,بالا بودن هورمون t3,آزمایش immunoassays-endocrinology
T₃RU یک اندازه‏ گیری غیرمستقیم محل‏های اتصال اشباع نشده بر روی گلوبولین اتصالی تیروئید (TBG) می‏باشد ولی سطوح T₃ سرم را اندازه‏گیری نمی‏کند. در ابتدا در کاوش T₃RU از گلبول­های قرمز خون استفاده می‏شد ولی بعداً گلبول­های قرمز جای خود را به رزین (resin) دادند. در سال­های اخیر تست‏های بهتری در دسترس قرار گرفته‏اند و استفاده از T₃RU کاهش یافته است.

نام اختصاری: T₃ Uptake or T₃RU

سایر نام ها: برداشت تری یدو تیرونین، برداشت رزینی T₃،

Resin Triidothyronine Uptake, Resin Uptake Ratio, T₃ Resin Uptake

بخش انجام دهنده: آنالیز هورمون

نوع نمونه قابل اندازه گیری:  سرم، پلاسما

حجم نمونه مورد نیاز:  ۰٫۵ ml

شرایط نمونه گیری

نیازی به ناشتایی نمی باشد.
بیمار با تأیید پزشک باید هر گونه داروی مؤثر بر نتایج آزمون را قبل از نمونه گیری قطع نماید.
در صورتی که جهت سنجش T₃RU از روش رادیو ایمنو اسی استفاده می‏شود بیمار نباید اخیراً اسکن ایزوتوپ انجام داده باشد.

ملاحظات نمونه گیری

با رعایت اصول صحیح نمونه گیری، از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شده و آن را در ویال های با درب قرمز جمع آوری نمایید.
در صورت استعمال دارو توسط بیمار پیش از انجام ازمایش، شرح حال دارویی بیمار را روی برگه آزمایش بنویسید.
سرم جدا شده باید شفاف و عاری از فیبرین ، همولیز و یا لیپمیک باشد.
محل نمونه گیری را از لحاظ خونریزی یا هماتوم بررسی نمایید.
حداکثر تا ۲ ساعت پس از نمونه گیری، نمونه را سانتریفیوژ نموده و سرم را جدا کنید.<

موارد عدم پذیرش نمونه:

سرم با همولیز شدید مورد قبول نمی باشد.
نمونه بدون برچسب یا با برچسب اشتباه.

شرایط نگهداری

پس از نمونه گیری، حداکثر در ظرف دو ساعت نمونه را سانتریفیوژ نموده و سرم را جدا نمایید.
نمونه در دمای اتاق به مدت ۸ ساعت، در دمای یخچال (۲-۸^oC) به مدت ۷ روز و در ۲۰^oC – تا یک ماه پایدار است.

کاربردهای بالینی

مقادیر T₃ Uptake به همراه T₄در تخمین  اندکس تیروکسین آزاد (FT₄I) استفاده می‏شود.
جهت اندازه گیری غیر مستقیم پروتئین اتصال به تیروکسین و تخمینی از تیروکسین آزاد بکار می رود.

اطلاعات تکمیلی

 ۸۰ % از هورمون تیروکسین ( T₄ ) بصورت متصل با پروتئین TBG در خون گردش می کند و کمتر از ۲۰ %  آن متصل با پرآلبومین و آلبومین می باشند و تنها  ۰۳/۰% از T₄ و  ۳/۰% از T₃ بطور آزاد در خون وجود دارند. شایان ذکر است که همین مقادیر بسیار اندک هستند که از نظر متابولیک فعال بوده و برروی گیرنده های سلولی اثر می کنند.

از آنجائیکه در روش های اندازه گیری T₄ ، مقادیر هورمون متصل و آزاد ، هر دو منظور می شوند و این میزان با غلظت TBG سرمی بستگی پیدا می کند و باز بخاطر اینکه این پروتئین در بعضی حالات از جمله حاملگی ، مصرف هورمون های استروئیدی و بعضی داروها تغییر پیدا می کند ، بهتر است جهت تفسیر آزمایش T₄ ، عدد ( T₃RU )  T₃ Uptake را نیز درنظر گرفت. آزمایش T₃RU بطور مستقیم با TBG غیر اشباع سرم بستگی پیدا می کند ، به این معنی که درصدTBG های خالی از T₄ که معیاری از T₄ آزاد سرم می باشد را بررسی می نماید. FTI یا اندکسT₄ آزاد از حاصل ضرب T₄ توتال در T₃RU بخش بر ۱۰۰ بدست می آید.

FT₄I =(T₄ concentration) x (% T₃-uptake) /100

روش مرجع: RIA

روش ارجح: Competitive RIA

سایر روشها: کمی لومینوسانس، الکترو کمی لومینوسانس، resin sponge uptake ، charcoal bead uptake

مقادیر مرجع: مردان: %۲۷ – %۳۷          زنان:  %۲۰ – %۳۷    نوزادان : %۲۵ – %۳۷

تفسیر

مقادیر T₃ Uptake به همراه  T₄در تخمین  اندکس تیروکسین آزاد (FT₄I) استفاده می‏شود.

مقادیر برداشت T₃ (T3 uptake) تابعی از ظرفیت اتصالی هورمون تیروئید در سرم است. بسیاری از داروها، با T₄ و T₃ درون زا بر سر  اتصال با جایگاه های پروتئین اتصالی، رقابت می کنند که ممکن است منجر به غیر طبیعی شدن  T₃ Uptakeو FTI شود. حتی زمانی که هیچ نقص عملکرد تیروئید وجود نداشته باشد. شرایط فیزیکی که سطح گلوبولین متصل به تیروئید (TBG) را تغییر می دهد، ممکن است اثرات مشابهی داشته باشند.

شرایطی که مقادیر T₃ uptake را کاهش می دهد عبارتند از: کم کاری تیروئید، حاملگی (بویژه در سه ماه سوم)، سطوح افزایش یافته استروژن، استروژن درمانی، هیپر پروتئینمی مادرزادی، هپاتیت حاد و  داروهایی که تخمک گذاری را مهار می کنند.

شرایطی که مقادیر T₃ uptake را افزایش می دهد عبارتند از: پرکاری تیروئید، هیپر تیروکسینمی دیس آلبومینمی فامیلی، بیماری کوشینگ، سوء تغذیه پروتئین، بیماری کبدی مزمن ، جراحی، سرطان پیشرفته کبد،هیپر تیروئیدی کاذب، نارسایی کلیه، سندروم نفروتیک، درمان با فنی توئین، درمان با هپارین، اورمی، دوز بالای سالسیلاتها و آنتی بیوتیکها.

کاربرد تشخیصی T₃ uptake و FT₄I

عوامل مداخله گر

درمان جایگزینی با T₃ منجر به کاهش مقادیر T₃ uptake می گردد.
دوزهای بالای سالیسیلات، آسپارزیناز، آندروژنها، آسپرین، باربیتوراتها، کلرپروپامید، کبالت،هپارین، وارفارین، کورتیکو استروئیدها، دانازول، دکستروتیروکسین، پنی سلین، والپوریک اسید و مصرف فنیل بوتازون موجب افزایش T₃uptake می‏گردند در حالیکه کلوفیبرات، استروژن ها، لیتیم، متی مازول، فنوتیازین ها، پروپیل تیواوراسیل،  داروهای ضد بارداری (OCP) و پرفنازین موجب کاهش آن می‏شوند.
در صورتی که از روش RIA استفاده ‏شود ، اسکن اخیر با ایزوتوپ ممکن است منجر به تداخل در نتایج.آزمون گردد.
اسیدوز شدید موجب افزایش T₃uptake می‏گردد.

توضیحات:

آزمایش T₃RU همراه با آزمایش T₄ ، جهت ارزیابی عملکرد تیروئید بکار می رود.
محدوده FTI معمولاً نزدیک به محدوده T₄ است. در حضور اختلالات TBG، معمولاً FTI پارامتر آزمایشگاهی مفیدی خواهد بود.
پرکاری تیروئید عامل افزایش FTI و T₃RUو کم کاری تیروئید   عامل کاهش آنها می گردد .