الکلیسم عبارت است از وابستگی فیزیولوژیک (جسمانی) و روانی به الکل، که موجب بروز بیماری‌های مزمن و بروز مشکل در روابط بین فردی و مشکلات خانوادگی و کاری می‌شود.
الکلیسم ممکن است به سیروز منجر شود. می بارگی نشانگان ناشی از وابستگی جسمی مزمن نسبت به الکل، آن چنان که محرومیت ناگهانی از آن سبب رعشه، اضطراب، توهم و هذیان می‌شود.
اعتیاد به الکل
الکل نوعی ماده مخدر است که در مقایسه با سایر مواد مخدر، راحت تر در اجتماع پذیرفته می‌شود. با این حال، قدرت اعتیادآوری آن به هیچ عنوان کمتر از سایر انواع مواد نیست. الکل در زمره موادی دسته بندی می‌شود که فعالیت بدن را کند کرده و سرعت عملکردهای حیاتی آن را کاهش میدهد. در نتیجه فردی که الکل مصرف می‌کند به سختی راه می‌رود، بریده بریده صحبت می‌کند، و قادر نیست که به سرعت از خود عکس العمل نشان دهد. .”
علایم شایع
- کم بودن تحمل نسبت به بروز اضطراب
- نیاز به الکل در آغاز روز، یا در زمان‌های استرس
- بی‌خوابی؛ کابوس
- بروز یک حالت ناخوشایند و سردرد صبح روز بعد از مصرف زیاد الکل و نیز بیشتر شدن موارد غیبت و حاضر نشدن سرکار
- مشغولیت ذهنی زیاد برای تهیه الکل و پنهان کردن نوشیدنی الکلی از خانواده و دوستان
- احساس گناه یا آزردگی و تحریک‌پذیری وقتی که دیگران می‌گویند که وی الکل مصرف می‌کند. مراحل پیشرفته
- از هوش رفتن ای کوتاه مدت به دفعات؛ کاهش حافظه
- بروز یک حالت هذیانی همراه با لرزش (علایم در این حالت عبارتند از لرزش، توهمات، گیجی، عروق ریزش، تندشدن ضربان قلب). این حالت اغلب در اثر نرسیدن الکل رخ می‌داد.
- بیماری کبدی (پوست یا چشم ها زرد می‌شوند)
- اختلال رشته‌های عصبی دست و پا و نیز دستگاه عصبی (کرخت شدن و سوزن سوزن شدن در دست‌ها و پاها، کاهش علاقه و توانایی جنسی، گیجی، کما)
عوامل افزایش دهنده خطر
- عوامل فرهنگی. در برخی از گروه‌های قومی میزان الکلیسم بالا است که ممکن است به دلایل اجتماعی یا زیست‌شناختی باشد.
- استفاده از مواد مخدر تفریحی
- بروز بحران در زندگی، مثلاً بی‌کاری، نقل مکان مداوم، یا از دست دادن دوستان یا خانواده
- عوامل محیطی مثل در دسترس بودن، مناسب بودن قیمت، و پذیرش اجتماعی الکل در گروه فرهنگی، کاری یا اجتماعی که فرد بدان تعلق دارد.
پیشگیری
- اگر احیاناً الکل مصرف می‌کنید، سعی کنید مصرف آن را قطع کنید. در این حالت خود را به عنوان یک فرد نمونه سالم به دیگران معرفی خواهید کرد. به تدریج محدودیت‌هایی برای مصرف در نظر بگیرید، سعی کنید به تدریج کمتر بنوشید، تا کاملاً آن را قطع کنید.
- در صورت الکلی شدن همسر، دوست، یا همکار خود، به وی کمک کنید تا مشکل خود را بپذیرد و درخواست کمک کند.
عواقب مورد انتظار
با اجتناب از الکل یا موادمخدر، مست یا معتاد نبودن را تجربه خواهید کرد. این تغییر مثبت در شیوه زندگی چندان آسان به دست نمی‌آید و بازگشت به عادت بد قدیمی به دفعات رخ خواهد داد. اما اگر مصممم باشید، می‌توانید الکل را به کلی ترک کنید.
عوارض احتمالی
- بیماری مزمن و پیش رونده کبدی
زخم معده همراه با خونریزی؛ التهاب معده
- التهاب رشته‌های عصبی، لرزش، حملات صرعی و اختلال مغزی، زمین خوردن در خانه
التهاب لوزالعمده
- التهاب قلب
- آسیب ذهنی و جسمانی به جنین، در صورتی که مادر به هنگام بارداری الکل بنوشد.
- اعضای خانواده افراد الکلی ممکن است دچار مشکلات روانی شوند. این مشکلات احتیاج به درمان دارند.
درمان
- درمان شامل اقدامات کوتاه‌مدت برای متوقف کردن نوشیدن الکل و کمک بلندمدت برای رفع مشکلاتی است که باعث الکلی شدن فرد شده‌اند.
- ممکن است نیاز به سم‌زدایی وجود داشته باشد. سم‌زدایی عبارت است از مراقبت پزشکی در زمانی که فرد نوشیدن الکل را متوقف کرده و نتیجتاً دچار علایم محرومیت از الکل شده است، تا به این ترتیب فرد بتواند این مرحله را بدون مشکل پشت سر بگذارد.
- گاهی اوقات نیاز به بستری شدن در یک مرکز تخصصی وجود دارد.
- به قرار ملاقات خود با پزشک و مشاور پایبند باشید.
- به ارزیابی مجدد نحوه زندگی، دوستان، کار، و خانواده خود بپردازید و در این ارزیابی، عواملی که باعث تشویق به نوشیدن الکل می‌شوند را شناسایی و تغییر دهید.
داروها
- دی سولفیرام. با مصرف این دارو، فرد به هنگام نوشیدن الکل دچار علایم جسمانی ناخوشایندی می‌شود که وی را از نوشیدن الکل بیزار می‌کند. نالترکسون نیز دارویی است که لذت نوشیدن الکل را کاهش میدهد.
- داروهایی که برای کنترل علایم محرومیت از الکل مصرف می‌شوند عبارتند از بنزودیازپین‌ها، آرام‌بخش‌ها، داروهای ضد روان‌پریشی، و داروهای ضدصرع (در صورت بروز حمله صرعی)
نقطه آغاز وابستگی به الکل نوشیدن برای تاثیر آن است.کسیکه الکل می نوشدمی خواهد تغییری در خلقیاتش ایجاد کند و از فشار،اضطراب یا خشونت خلاص شده و احساس تقدیر جذب کند(به آرامش برسد).اکثر مردم همواره برای ایجاد تغییر در خلقیات می نوشند اما الکلی واقعی برای فشار و تنش بیشتر تغییر خلق می کوشد.او می خواهد تغییر واقعی را تجربه کند و احساس خوب کسب نماید.وقتی برای جندمین بار این عمل را انجام داد، مشکلش حل نمی شود و خطر عادت بدنش به الکل را استقبال می کند.
عادت کردن به الکل یا پیشرفت تحمل
بدن به الکل عادت می کند.و این تحمل گسترش اثر الکل خوانده می شود.به زمان خاصی که می رسد بدن دیگر اثر الکل را به هیچ وجه حس نمی کند و به الکل نیاز بیشتر پیدا می کند.بعد از آنست که خلقیاتش تغییر می کند.
بیهوشی موقت
وقتی یک الکلی بیشتر و بیشتر ادامه میدهد و مرتبا” می نوشد، سرانجام بیهوش خواهد شد.بیهوشی یعنی اینکه شما مستی را از دست میدهید.روز بعد شما فراموش می کنید برای مثال چه صحبتی داشتید یا چگونه به خانه رفتید.این امر ابتدا فرد را می ترساند اما بعدها فرد با بی تفاوتی با آن کنار می آید.این امر خطرناک است و نسبت به مضرات سوء استفاده از مواد نابینا می شود.
مشکلات گسترش مصرف الکل
بخاطر نوشیدن زیاد، مسائل بالا می گیرد.این مسائل می تواند مشکلات جسمی،از دست دادن تعاملات اجتماعی،مسائل مدرسه و محل کاریا مشکلات مالی باشد.سوال” آیا من بدلیل مشکلاتی که دارم الکل می نوشم یا بخاطر نوشیدن الکل مشکل دارم؟” توجه را به خود جلب می کند.شما الکل می نوشید چون شیوه بدی را در حل مساله بکارمی برید. More.
بازگشت علائم
اگر میزان معینی از الکل مصف نشود،در این حالت بدن بشدت به آن عادت کرده و علائم بازمیگردند و شما شروع به لرزش و تعرق کرده و دچار بدخوابی و عدم آرامش می شوید.
از دست دادن کنترل
اگر فردیکه الکل مصرف می کند به نوشیدن الکل ادامه دهد،کم کردن میزان آن برایش دشوارتر خواهد بود.تصمیم می گیرد که بعد از نوشیدن مقداری الکل آنرا کم کند یا دست بکشد،ولی گرفتار می شود و ناتوان.
نوشیدن الکل ابقا می شود.
در زمانی معین، همه علائم، اعتیاد را حفظ می کنند.فرد الکلی در چرخه ای بد گیر می افتد. 4 چرخه وجود دارد:
- از نوع داروئی: علائم بازگشتی با مشروب سرکوب می شوند.بطور موقت مخفی می شوند اما با شدت زیاد بازمی گردند.برای مثال نوشیدن الکل احساس بیقراری را دور می کند.
- از نوع ذهنی: در اثر احساس گناه و خجالت، الکل مصرف می شود و راه حل آن مصرف بیشتر الکل است که فقط به احساس گناه و شرمم بیشتر می انجامد.
- نوع اجتماعی:در اثر نوشیدن،فرد الکلی در نبردی می افتد و از اطرافیانش دور می ماند(فاصله) می گیرد.دوست و کارش را از دست می دهد.تنهائی،درگیری و مشکلات او را به نوشیدن دوباره می کشاند.
- از نوع مغزی : مصرف الکل صدمات مغزی بدنبال دارد که می تواند به مقاومت کمتر در برابر کشش مصرف بیانجامد.
الکلی‌های گمنام (Alcoholics Anonymous ) سازمانی متشکل از معتادان به الکل است که برای قطع مصرف الکل تلاش می‌کنند. اعضای این سازمان این هدف را از طریق خودیاری و کمک سایر الکلی‌های در حال بهبودی با برگزاری جلسات منظم و در میان گذاشتن تجربیات خود با یکدیگر دنبال می‌کنند. الکلی‌های گمنام برای رعایت گمنامی که از اصول روحانی این انجمن است خود را با نام کوچک معرفی می‌کنند. برنامه آن‌ها اجتماعی و روحانی اما غیرمذهبی است. دفتر مرکزی سازمان در نیویورک واقع است و همه گروه‌های این سازمان به طور محلی و مستقل از یکدیگر اداره می‌شوند.
تنها لازمه عضویت در الکلی‌های گمنام تمایل به قطع مصرف الکل است. حق عضویتی وجود ندارد و تمام فعالیت‌ها به طور داوطلبانه با مشارکت اعضا انجام می‌شود. آن‌ها با هیچ سازمان یا نهاد سیاسی، مذهبی و انتظامی ارتباط ندارند و هدف اصلی آنان هشیار ماندن (مصرف نکردن الکل) و کمک به الکلی‌های دیگر برای هشیار شدن است.
روش درمانی الکلی‌های گمنام از نظر بسیاری مؤثرترین روش برای درمان الکلیسم است.
این سازمان در سال ۱۹۳۵ توسط دو الکلی در حال بهبودی به نام‌های بیل ویلسون و باب اسمیت پایه‌گذاری شد. تعداد اعضای الکلی‌های گمنام در حال حاضر حدود دو میلیون نفر در ۱۵۰ کشور برآورد می‌شود. علاوه بر این سازمان‌های دیگری نیز همچون معتادان گمنام، نیکوتینی‌های گمنام، کوکائینی‌های گمنام و قماربازان گمنام برای معتادان به سایر داروها یا عادات زیان‌آور نیز بر اساس برنامه و روش بهبودی الکلی‌های گمنام ایجاد شده‌اند.