ریتالین روی تالاموس و کورتکس،اعمال اثر مینماید. مدت تأثیر این دارو، ۶-۴ ساعت و نیمه عمر دارو حدود ۳-۱ ساعت است.این دارو محرک مغز است و توانایی توجه فرد را زیاد می‌کند.
متیل فنیدیت ریتالین
طبقه بندی فارماکولوژیک: پیپریدین محرک CNS
طبقه بندی درمانی: محرک CNS
طبقه بندی مصرف در حاملگی: C
طبقه‌بندی بر اساس DEA: C-I
اَشکال دارویی ریتالین
Tab: 10 mg
Extended release: 20 mg
فارماکوکینتیک، دینامیک و مکانیسم اثر
مصرف هم زمان غذا صرعت جذب دارو را زیاد می‌کند. دفع این دارو عمدتاً ادراری است.
اندیکاسیون‌ها، راه مصرف و دوزاژ:
ADHD
کنترااندیکاسیون‌ها و موارد احتیاط:
حساسیت مفرط/ گلوکرم/ سابقه اضطراب شدید/ بیماری قلبی- عروقی/ هیپرتیروئیدیسم/ افسردگی/ پارکینسونیسم/ آنژیم صدری
احتیاط: تشنج/ اعتیاد/ DM/ در درمان ADHD
تداخلات دارویی ریتالین
مصرف هم زمان کافئین، اثر متیل فندیت را کم می‌کند. مصرف هم زمان این دارو توصیه نمی‌شود.
مصرف هم زمان MAIO، احتمالاً موجب هییرتانسیون می‌شود.
متیل فندیت می‌تواند غلظت سرمی داروهای ضدتشنج را بالا ببرد.
عوارض جانبی و ناخواسته ریتالین
CNS: گیجی/ عصبانیت/ آکاتزی/ تشنج
CV: تاکی کاردی/ تپش قلب/ آریتمی/ آنژین صدری
Hema: ترومبوسیتوپنی/ لکوپنی/ آنمی
GI: تهوع/ بی‌اشتهایی/ درد شکم
عوارض ناخواسته دارویی متیل فنیدات
-وابستگی به متیل فنیدات مهمترین عارضه این دارو است
-در صورت احساس تهوع، درد شکمی و سوءهاضمه با مصرف وعده های غذایی ساده و پرهیز از غذاهای پرچرب یا پر ادویه می‌توان از بروز این عوارض جلوگیری نمود. همچنین مصرف دارو پس از غذا نیز می‌تواند به کاهش علایم گوارشی کمک نماید.
-در صورت مصرف این دارو ممکن است کودک احساس سردرد کند. در این موارد با پزشک یا داروساز جهت معرفی داروی ضد درد مناسب مشورت نمایید. شدت این عارضه به مرور زمان کمتر می شود.
-در صورتی که مصرف متیل فنیدات ایجاد خواب آلودگی و گیجی می نماید تا مشخص شدن اثر دارو از کار با ابزارهای خطرناک خودداری نمایید.
-اسهال خفیف از عوارض این دارو می باشد که خود به خود برطرف می گردد. با این حال مصرف مایعات به اندازه ی کافی جهت جلوگیری از کم آب شدن بدن توصیه می شود.
-در صورت بروز علائم سرماخوردگی،سرفه، کاهش اشتها ،از دست دادن وزن ،اختلال در خواب تغییرات خلق و خو، خشکی دهان، لکه های قرمز و خارش ،درد ماهیچه ای، حرکات غیر ارادی مانند تیک های عصبی و نازک شدن تار موها، در صورتی که این علائم به تدریج برطرف نگشت یا شدید تر شد حتماً با پزشک صحبت نمایید.
-در موارد نادر مصرف این دارو ممکن است موجب تغییر افکار و رفتارهای بیمار گردد به همین خاطر توصیه می‌شود که والدین بیشتر مراقب کودک باشند و در صورت تغییر در حالات و یا مشاهده رفتارهای خطرناک سریعا پزشک را در جریان قرار دهند.
همچنین درباره آمفتامین بخوانید
پیش از شروع مصرف ریتالین متیل فنیدات
-در صورتی که کودک شما مبتلا به اختلال گوارشی، اختلال در غذا خوردن یا هرگونه اختلال رفتاری می باشد پزشک را مطلع نمایید.
-در صورتی که کودک مبتلا به صرع، بیماری افزایش فشار چشم (گلوکوم)، بیماریهای قلبی و عروقی و پرکاری تیروئید می باشد، حتما پزشک در جریان قرار دهید.
-اگر کودک دچار حرکات غیر ارادی یا غیر قابل کنترل مانند تیک های عصبی می شود پزشک را مطلع نمایید.
-در صورتی که کودک سابقه تومور در غده آدرنال (فوق کلیوی)را دارد، به پزشک اطلاع دهید.
-چنانچه این دارو برای نوجوان باردار یا شیرده تجویز شده است، پزشک را در جریان قرار دهید.
-در صورتی که کودک و نوجوان بیمار دچار سوء مصرف مواد مخدر یا الکل می باشد، به پزشک اطلاع دهید.
-لیست کامل داروهای مصرفی کودک حتی داروهای بدون نسخه، فرآورده‌های مکمل و گیاهی را در اختیار پزشک یا داروساز قرار دهید.
-در صورت سابقه ی حساسیت دارویی پزشک را مطلع نمایید.
اقدامات پرستاری
V/S , BP را کنترل نمایید. این دارو می‌تواند سبب معکوس شدن اثرات داروهای ضدفشار خون بالا گردد. بیماران قلبی بیشتر از نظر افزایش میزان BP باید کنترل گردند.
در بیماران دیابتی، CBC، و گلوکز خون و ادرار را چک کنید. از آنجایی که اشتها تغییر می‌کند میزان انسولین نیز باید تغییر یابد.
در کودکان هر سه ماه یک بار قد و میزان رشد باید کنترل شود. رشد ممکن است کاهش یابد.
وضعیت ذهنی را از نظر خلق و خو، شعور، عاطفه، تحریک‌پذیری، بی‌خوابی و پرخاشگری چک کنید.
نشانه‌های قطع مصرف ریتالین عبارتند از
سردرد، تهوع، استفراغ، درد عضلانی و ضعف.
اشتها، خواب، و الگوهای کلامی را باید مدنظر قرار دهید.
دامنه توجه را چک کنید، در افراد ADHD کاهش می‌یابد.
تجویز
به منظور پیشگیری از بی‌خوابی حداقل ۶ ساعت قبل از خواب استفاده شود. فرآورده‌های تأخیری ( SR, ER حداقل ۱۰ ساعت پیش از زمان خواب مورد استفاده قرار گیرد).
برای برطرف شدن خشکی دهان از آدامس، آب نبات و نوشیدن مکرر جرعه‌های آب استفاده گردد.
جهت پیشگیری از خفگی قرص‌های جویدنی را با مقدار کافی آب مصرف نمایید. این قرص‌ها حاوی فنیل آلاتیم هستند.
در اطفال کوچک‌تر از ۶ سال مورد استفاده قرار نمیگیرد.
آموزش به بیمار و خانواده
مصرف کافئین و قهوه، چای، کولا، و شکلات را کاهش دهید. این موارد می‌توانند سبب افزایش تحریک‌پذیری شوند.
اشکال دارویی آهسته رهش را خرد نکنید.
از مصرف داروهای OTC اجتناب ورزید مگر آنکه مطابق دستور پزشک تجویز شده باشند.
ریتالین را باید تدریجاً طی چند هفته قطع کنید در غیر این صورت احتمال بروز خواب آلودگی، افسردگی و لتارژی مطرح می‌شود.
در صورت پیدایش تاری دید و گیجی از رانندگی و دیگر فعالیت‌های نیازمند به هوشیاری اجتناب ورزید.
از مصرف الکل پرهیز نمایید.
در طول روز زیاد استراحت نمایید. در انتهای روز بیماران احساس خستگی می‌کنند.
پوسته داروهای تأخیری ممکن است در مدفوع ظاهر شوند.
در طول هفته ۳-۲ بار خود را وزن کنید.
درمان بیش از حد دارو:
تجویز مایعات، همودیالیز یا دیالیز صفاقی، ضد فشار خون بالا برای درمان هیپرتانسیون، تجویز باربیتورات