مطالعاتی که اخیراً در حیطه پوست و مو انجام شده نشان می‌دهد که استرس یکی از عواملی است که منجر به سفید شدن زودهنگام موها می‌شود.
یکی از مهمترین پیامدهای سبک زندگی مدرن، موهای سفید است. برای بسیاری از افراد دیدن اولین تار موی سفید در بین موهایشان، با ترس و ناامیدی همراه است. رویش و کشف اولین تارهای سفید مو، احساس عجیب و دوگانه‌ای در آن‌ها برمی‌انگیزد که با هیچ چیز قابل مقایسه نیست.
اما اساساً چرا موهای ما سفید می‌شوند؟ آیا سفیدشدن موها با بالارفتن سن رابطه‌ای مستقیم دارد؟ برای رسیدن به پاسخ این سوالات، دانشمندان موش‌های آزمایشگاهی را در معرض انواع استرس‌های محیطی قرار دادند.
موهای سفید؛ نگرانی یا پیری؟
بدون شک موهای سفید از نشانه های بارز پیری و بالارفتن سن محسوب می‌شوند. با این حال، زمانی‌که فردی مضطرب و پریشان است و با نگرانی‌های بسیاری در زندگی دست و پنجه نرم می‌کند، معمولاً موها نیز ساز مخالف می‌زنند و سفید می‌شوند!
برای درک و کشف علت این قضیه، محققان مرکز بیماری‌های التهابی دانشگاه هاروارد و دانشگاه سائوپائولو، اخیراً مطالعه‌ای را روی موش‌ها آغاز کردند. ماحصل این تحقیق در بیست و دوم ژانویه امسال در مجله علمی Nature چاپ شد.
دانشمندان برای کشف ارتباطی که میان کاهش رنگدانه‌های مو و استرس وجود دارد، ابتدا به سیستم ایمنی بدن موش‌ها فشار وارد کردند به این شکل که بر سلول‌هایی که در بدن موش‌ها کنترل رنگ‌دانه‌سازی را برعهده دارند، حمله‌ور شدند. در ادامه به نکته جالبی دست یافتند: کرک‌های بدن موش‌ها سفید شدند. این آزمایش را بر جوندگانی که فاقد سلول‌های ایمنی نیز هستند، انجام دادند و دوباره به همین نتیجه رسیدند.
استرس و سفید شدن مو ها
محققان، غده فوق‌کلیوی که وظیفه ترشح هورمون کورتیزول (هورمون استرس) را برعهده دارد، از بدن موش‌ها برداشتند تا واکنش موش‌ها را بررسی نمایند. آن‌ها مشاهده کردند که حتی در غیاب این هورمون نیز، استرس می‌تواند منجر به خاکستری شدن کرک‌ها در بدن موش‌ها شوند.
درنهایت دانشمندان موفق به کشف رابطه‌ای شدند که میان سیستم عصبی و ملانوسیت‌ها وجود دارد. ملانوسیت‌ها سلول‌های بنیادینی هستند که وظیفه تولید رنگدانه در پوست، مو و چشم را برعهده دارند. درحقیقت رنگ این اعضاء، با ملانوسیت‌ها تعیین می‌شوند.
به این ترتیب، زمانی که اعصاب در پی یک فشار عصبی یا در یک موقعیت پراسترس، تحریک می‌شوند، ناگهان تولید ملانوسیت به شدت اُفت می‌کند و در ادامه سفیدی موها اتفاق می‌افتد.
این اکتشاف به خوبی توضیح می‌دهد که چرا عده‌ای از افراد بعد از یک استرس شدید با سفیدی موها روبه‌رو می‌شوند. حتماً در طول زندگی با چنین افرادی مواجه شده‌اید اما نمونه بارز و تاریخی این مورد، ملکه ماری آنتوانت است: شبی که قرار بود فردای آن سر از بدنش جدا کنند، ناگهان تمام موهایش سفید شد!
بنابراین یکی از مهمترین ترفندهایی که می‌توان برای مهار سفیدی موها به کار بست، دور ماندن از شرایط و موقعیت‌های استرس‌‌زا در زندگی است.