نیتروگلیسیرین براي پيشگيری و درمان آنژين صدري حاد و درمان آنژین صدری مزمن و درمان نارسايي بطن چپ مصرف مي‌شود.نيتروگليسرين تزريقي براي كنترل فشار خون حين بعضي از اعمال جراحي و براي كاهش خونريزي به داخل ناحيه جراحي مصرف مي‌شود.
نيتروگليسرين تزريقي به عنوان داروي كمكي در درمان نارسايي احتقاني قلب هر ماه با انفاركتوس حاد ميوكارد مصرف مي‌شود.
طبقه بندي درماني
ضد آنژين، متسع كننده عروقي
موارد مصرف نیتروگلیسیرین
كاهش درد آنژين صدري، پروفيلاكسي حملات آنژيني، بحران هايپرتانسيون
تداخلات دارويی
داروهاي ضد هيپرتانسيون، هپارين، داروهاي آنتي كولينرژيك.
اشكال دارويي نیتروگلیسیرین
Injection:1mg/ml,2ml,1mg/ml,5ml,1mg/ml,5mg/ml,1ml,5mg/ml,2ml,5mg/ml,10ml
Tablet: 0.4mg
Tablet,Extended Release:2.5,2.6,6.4,6.5mg
Capsule:0.4mg
Capsule,Extended Release:2.5,2.6,6.4,6.5mg
Plaster:5mg/24h,10mg/24h
Spray,solution:400mcg/dose
Spray,solution:400mcg/dose
Ointment:2%
منع مصرف نیتروگلسیرین
تروما به سر، آنمي شديد، خون ريزي مغزي، تامپوناد قلبي، پريكارديت فشارنده، هيپوتانسيون ارتواستاتيك، افزايش فشار داخل جمجمه
شكل تزريقي اين دارو در موارد تامپوناد قلبي، پريكارديت constrictive ضربه اخير به سر و خونريزي مغزي نبايد مصرف شود.
عوارض جانبی نیتروگلسیرین
سردرد كوبنده، برافروختگي، سرگيجه و كمي فشار خون وضعيتي با مصرف اين دارو گزارش شده است.
در صورت بروز هریک از علایم زیر با پزشکان تماس بگیرید: تاری دید، خشکی دهان، سردرد شدید، یا بثورات جلدی.
علایم مسمومیت در اثر مصرف بیش از حد نیتروگلیسرین به گزارش آسان طب عبارتند از: کبودی لب‌ها، بستر ناخن‌ها، و کف دست‌ها؛ سرگیجه شدید؛ احساس فشار در سر؛ مشکل در تنفس؛ خستگی شدید؛ ضربان قلب تند؛ تب؛ و تشنج.
برخی از مصرف کنندگان نیتروگلیسرین همچنین ممکن است دچار سردرد خفیف، برافروختگی صورت و گردن، و تهوع شوند.
مطلب مشابه:علائم و نشانه های سکته قلبی
تداخلات دارویی نیتروگلسیرین
مصرف همزمان نيتروگليسرين با فرآورده‌هاي حاوي الكل، داروهاي پايين‌آورنده فشار خون يا داروهاي گشادكننده عروق ممكن است كمي فشار خون ناشي از اثرات نيتروگليسرين را تشديد كند.
توصيه ها و اقدامات پرستاری
دارو بايد ما بين گونه و لثه و يا بين لب و لثه بالاي دندانهاي پيشين قرار داد.
فرآورده هاي آهسته رهش و تاخيري را مي توان كامل بلعيد ولي نمي توان آنها را خرد كرد يا جويد.
اشكال زير زباني را نبايد خورد بلكه بايد زير زبان گذاشت تا حل شود.
اسپري را بايد در زير زبان مورد استفاده قرار داد نبايد انها را استنشاق كرد. اشكال زير زباني وقتي با بزاق مخلوط مي شوند سبب احساس سوزن سوزن شدن غشا مخاطي مي گردند.
به منظور پيشگيري از بروز غش به آهستگي تغيير وضعيت دهيد.
در طي حمله آنژيني بهتر است نشسته نیتروگلیسیرین را مصرف كنيد.
محلول باید در ضروف غیر پلاستیکی و با استفاده از ستهاي سرم که حاوي PVC نباشند، تزریق گردد. ستهاي وریدي معمولی تا 80 % دارو را جذب میکنند.
از تزریق هر گونه داروي دیگري با استفاده از خط وریدي نیتروگلیسیرین باید خودداري گرد زيرا اثر ضد انعقادي هپارین را خنثی میکند و محلول تهیه شده تا 24 ساعت در دماي اتاق پایدار است.
برای تهیه محلول انفوزیون باید نیتروگلیسیرین را بادکستروز 5 درصد یا نرمال سالین 9/0 درصد رقیق کرد.از جدول محاسبه میزان تجویز این دارو استفاده کنید.
فشارخون بیمار باید با شروع نیتروگلیسرین و به هنگام تغییرات دوز دارو مرتباً کنترل گردد. پس از ثابت شدن وضعیت بیمار، فشارخون وی را هر یک ساعت کنترل نمایید. هرگونه افزایش یا کاهش غیرطبیعی فشارخون را به پزشک اطلاع دهید.
نیتروگلیسرین را با هیچ داروی دیگری نباید مخلوط کرد.
نیتروگلیسیرین وریدی ممکن است اثر ضد انعقادی هپارین را خنثی کند.این دو دارو با یک سه راهی همزمان انفوزیون نشود.
راهنماي سرعت انفوزيون نيتروگليسيرين
در صورتيكه 5 ميلي گرم نيترو گليسيرين (1 آمپول) را در 50 ميلي ليتر محلول قندي 5% مخلوط شود، سرعت انفوزيون بر حسب قطره در دقيقه مطابق جدول زير ميباشد.
| مقدار داروي تجويز شده µg/min | سرعت انفوزيون (gtt/min) |
| 5 | 3 |
| 10 | 6 |
| 15 | 9 |
| 20 | 12 |
| 25 | 15 |
| 30 | 18 |
| 35 | 21 |
| 40 | 24 |
| 50 | 30 |
| 60 | 36 |
| 70 | 42 |
| 80 | 48 |
| 90 | 54 |
| 100 | 60 |
| 150 | 90 |
| 200 | 120 |
در صورتيكه 5 ميلي گرم نیتروگلیسیرین را در 100 ميلي ليتر محلول قندي 5% مخلوط شود، سرعت انفوزيون بر حسب قطره در دقيقه مطابق جدول زير ميباشد.
| مقدار داروي تجويز شده µg/min | سرعت انفوزيون (gtt/min) |
| 5 | 6 |
| 10 | 12 |
| 15 | 18 |
| 20 | 24 |
| 25 | 30 |
| 30 | 36 |
| 35 | 42 |
| 40 | 48 |
| 50 | 60 |
| 60 | 72 |
| 70 | 84 |
| 80 | 96 |
| 90 | 108 |
| 100 | 120 |
| 150 | 180 |
| 200 | 240 |