کلپروتکتین (CALPROTECTIN)، مدفوع
مارکری برای بیماری‌های التهابی روده
- نکات برجسته تست
- مشخص شده که کلپروتکتین (CALPRO)، هم در کودکان و هم در بزرگسالان، مارکری مؤثر برای بیماری‌های التهابی روده (IBD) است.
- CALPRO به خوبی با شاخص‌های تهاجمی‌تر التهاب دستگاه گوارش مرتبط است.
- CALPRO در مدفوع به مدت 5 روز در دمای اتاق پایدار بوده و می‌تواند در مقادیر اندک نمونه‌های تصادفی مدفوع (<5g) نیز شناسایی شود.
- پیشینه بالینی
- تعداد بسیار زیادی، یعنی 4/1 میلیون نفر در ایالات متحده و 2/2 میلیون نفر در اروپا از بیماری التهابی روده رنج می‌برند.
- بیماری التهابی روده (مثل کولیت اولسردار و بیماری کرون)، ناهنجاری‌های ارگانیک لوله گوارشی بوده که باعث آسیب به لایه پوشاننده موکوسی روده می‌شود. آسیب با التهاب و زخم مشخص می‌گردد. مواد دفعی در روده در تماس با موکوس روده‌ای بوده و بنابراین حاوی مارکرهای ویژه‌ای از بیماری‌های مخاطی هستند.
- اشکال بافت شناسی بیماری کولیت اولسردار و بیماری کرون شامل ارتشاح لوکوسیتی به داخل دیواره روده می‌شود که منجر به حضور اجزای سیتوپلاسمی و لوکوسیت‌ها در خود روده می‌گردد.
- CALPRO حدود 60% محتوای پروتئینی سیتوپلاسم نوتروفیل‌ها را شامل می‌شود. CALPRO فعالیت ضد باکتریایی و ضد قارچی داشته، متالوپروتئیناز را مهار کرده و آپوپتوز (مرگ برنامه ریزی شده سلول) را در محیط‌های سلولی بدخیم و غیر بدخیم، تقویت می‌کند. به این دلایل، حضور آن در مایعات بدن، از جمله مدفوع، به صورت متناسبی با مقادیر وجود التهاب رابطه دارد.
- در صورت عدم استفاده از این تست، تشخیص IBD می‌تواند به دلیل علایم مبهم یا شک پزشک یا بیمار در استفاده از شیوه‌های تهاجمی، مانند اندوسکوپی و بیوپسی به تأخیر بیافتد.
- بررسی وسیع بر روی 13 مطالعه بالینی، که 670 بزرگسال و 371 کودک یا نوجوان را شامل می‌شد، مشخص نمود که CALPRO در بزرگسالان، 93% حساس بوده و 96% برای تمایز میان IBD از ناهنجاری‌های عملکردی روده، اختصاصی می‌باشد. در کودکان و یا نوجوانان، حساسیت 92% و اختصاصیت 76% است. به دلیل جهت‌گیری بالقوه، شامل جهت‌گیری طیفی (به عنوان مثال، دقت تشخیصی با شدت بیماری در جمعیت‌های مورد آزمایش فرق می‌کند)، این داده‌ها باید با احتیاط مورد ارزیابی قرار گیرند.
- CALPRO به طور مساوی در مدفوع توزیع شده و نسبت به تجزیه باکتریایی مقاوم است که آن را در نمونه‌های مدفوع پایدار می‌سازد.
- موارد درخواست آزمایش
- برای تمایز میان IDB و ناهنجاری‌های عملکردی لوله گوارشی، مانند سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
- برای کمک به پیگیری فعالیت IBD و پیش‌بینی عود
- تفسیر
- نرمال: 0-50 µg/g
- نتایج 51-120 µg/g CALPRO، به عنوان حد مرزی مورد توجه قرار می‌گیرد و باید در خلال 4 تا 6 هفته دوباره ارزیابی گردد.
- نتایج >120 µg/g به طور وضوح غیر طبیعی بوده و IBD را مطرح می‌کند.
- محدودیت‌های آزمایش
- CALPRO مدفوع، شاخصی برای حضور نوتروفیل‌ها در مدفوع بوده و ویژه IBD نیست.
- دیگر بیماری‌های روده‌ای، شامل عفونت‌های GI و سرطان‌های کولورکتال، می‌تواند منجر به افزایش غلظت CALPRO گردند.
- تشخیص IBD نمی‌تواند تنها بر اساس نتیجه مثبت CALPRO، تثبیت گردد.
- بیماران مبتلا به IBD، میان مراحل فعال و غیرفعال بیماری در نوسان هستند. نتایج CALPRO نیز ممکن است نوسان داشته باشد.
- خونریزی GI به میزان 100 میلی لیتر روزانه، غلظت CALPRO مدفوع را تنها 15 µg/g افزایش خواهد داد.
- مواد و روش‌ها
- ایمونواسی CALPRO یک روش ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم (ELISA) با تشخیص رنگ سنجی می‌باشد. غلظت CALPRO به صورت ng/ml اندازه‌گیری شده و سپس به µg CALPRO درگرم از مدفوع (µ g/g) تبدیل می‌شود.
- آزمایشات مرتبط
- لاکتوفرین، مدفوع
- رفرانس
- Sutherland AD, Gearry RB, Frizelle FA. Review of fecal biomarkers in inflammatory bowel disease. Dis Colon Rectum 2008;51(8):1283–91.
- Loftus EV Jr. Clinical epidemiology of inflammatory bowel disease: Incidence, prevalence, and environmental influences. Gastroenterology 2004;126:1504–17.
- van Rheenen PF, Van de Vijver E, Fidler V. Faecal calprotectin for screening of patients with suspected inflammatory bowel disease: diagnostic meta-analysis. Br Med J 2010; 341:c3369.
- Judd TA, et al. Update of fecal markers of inflammation in inflammatory bowel disease. J Gastroenterol Hepatol 2011;26(10):1493–9.