گلودرد

گلودرد (sore throat) واژه ای است که برای اشاره به درد، خارش و یا سوزش گلو بکار می رود. زمان ابتلا به گلودرد شما ممکن است در بلعیدن غذا و نوشیدن مایعات دچار مشکل و ناراحتی شده و همچنین درد گلویتان با بلعیدن خوراکی ها بیشتر شود. گلودرد اولین نشانه التهاب گلو می باشد، هرچند که التهاب گلو و گلودرد گاهی بجای هم بکار می روند.گلودرد یکی از نشانه‌های بیماری شایع است و معمولاً به دلیل فارنژیت (التهاب گلو) اتفاق می‌افتد، و همچنین می‌تواند نشانه‌ای از تروما و دیفتری باشد. گلودرد می‌تواند خفیف یا شدید باشد.

معمول ترین دلیل گلو درد عفونت ویروسی از قبیل، سرماخوردگی و آنفلوآنزا می باشد. گلودرد ناشی از ویروس را می توان با مراقبت ها و درمان های خانگی برطرف نمود. گلودرد چرکی، نوع کم شیوع‌تر گلودرد بوده و بدلیل عفونت باکتری یایی ایجاد شده و برای پیشگیری از آن نیاز به داروهای آنتی بیوتیکی می باشد.

سایر انواع کم شیوع تر گلودرد نیاز به درمان پیچیده‌تری دارند.

علایم گلودرد

علایم گلودرد بسته به علت آن متفاوت می باشد. این علایم و نشانه های شامل:

• درد یا احساس خارش در گلو
• درد گلو که با بلعیدن بدتر می شود
• مشکل در بلعیدن
• خشکی گلو
• غدد دردناک و ورم کرده در گردن و فک
• تورم و قرمز شدن لوزه ها
• تکه های سفید یا چرک بر روی لوزه ها
• صدای خشن و یا گنگ و مبهم

همچنین عفونت های معمول که باعث گلودرد می شوند، علایم دیگری همچون تب، لرز، سرفه، آبریزش بینی، عطسه، خشکی بدن، سردرد، بی اشتهایی و استفراغ نیز می شوند.

دلایل گلودرد

چندین دلیل برای ابتلا به گلودرد وجود دارد، این دلایل شامل:

عفونت ویروسی

گلودرد عموما ناشی از عفونت ویروسی می باشد. این عفونت ها عموما ناشی از عوامل ویروسی همچون سرماخوردگی و آنفلوآنزا هستند.

عفونت باکتریایی

عفونت های باکتریایی نیز از سایر دلایل گلودرد بوده و شامل گلودرد چرکی، دیفتری و … می باشد.

عوامل محیطی

همه انواع گلودرد عفونی و یا باکتریایی نیستند. چندین عامل دیگر نیز در گلودرد نقش دارند. اگر شما حساسیت (آلرژی) به مواد و ذراتی خاص داشته باشید، امکان دارد دچار گلودرد و التهاب گلو شوید.

خشکی هوا نیز یکی دیگر از عوامل گلودرد می باشد. سیگار کشیدن، در برابر دود سیگار قرار گرفتن و زیاد حرف زدن و داد کشیدن نیز می تواند، از سایر عوامل گلو درد می باشد.

بیماری ریفلاکس معده و مری

بیماری ریفلاکس معده و مری (GERD) نیز می تواند باعث ابتلا به گلودرد و گرفتگی صدا در افراد مبتلا به این بیماری شود.

سایر عوامل

در موارد خیلی نادر، گلودرد می تواند ناشی از ابتلا به ایدز یا سرطان گلو باشد.

عوارض گلودرد

در موارد عفونتهای پایدار باکتریایی پزشکتان ممکن است به شما پیشنهاد جراحی لوزه ها و برداشتن آنها را بدهد. این کار معمولا بعنوان آخرین روش و پس از امتحان سایر درمان ها و درصورت بهبود پیداکردن گلو انجام می شود.

 درمان گلودرد

گلودرد ناشی از عفونت ویروسی (شایع ترین نوع گلودرد) نیاز به درمان پزشکی خاصی نداشته و پس از 5 تا 7 روز بهمراه مراقبت های خانگی بخوبی درمان می شود.

در صورتیکه گلودرد ناشی از عفونت باکتریایی باشد، پزشک شما از آنتی بیوتیک ها (عموما پنی سیلین) برای درمان شما استفاده می نماید. اگر بدن شما به پنی سیلین حساسیت داشته باشد، پزشک می تواند از سایر انواع آنتی بیوتیک استفاده نماید. توجه کنید که آنتی بیوتیک باید طبق دستو پزشک مصرف شده و حتی در صورت بهبود نیز باید تا پایان میزان تجویز شده، آن را مصرف نمود.

در صورتیکه علت گلودرد شما ناشی از سایر موارد باشد، پزشک پس از یافتن علت از سایر روش ها برای درمان آن استفاده می کند.

درمان خانگی گلودرد

بدون توجه به علت گلودرد، درمان های خانگی و تغییرات سبک زندگی کمک شایان توجهی به درمان گلودرد می نماید. این موارد شامل:

• استراحت جسمی و استراحت دادن به گلو
• نوشیدن مایعات برای مرطوب کردن گلو
• قرقره آب نمک یکی دیگر از راههای درمان گلودرد است
• مرطوب کردن هوای اتاق و استفاده از مرتوب کننده ها
• اجتناب از عواملی که باعث التهاب و ناراحتی انسان ها می شود. این عوامل شامل عوامل آلرژی زا، سیگار و دود سیگار می باشند.

درمان گلودرد با طب سنتی

استفاده از داروهایی همچون مریم گلی، شیرین بیان، گل ختمی و گل پیچ امین الدوله می تواند به درمان و بهبود این مشکل کمک نماید.

پیشگیری از گلودرد

شستشوی دستها، اجتناب از استفاده از غذا و ظرف های دیگران، پاک نگه داشتن خانه، استفاده از ماسک، ترک سیگار، اجتناب از دود سیگار دیگران و افزایش رطوبت منزل در صورت خشک بودن هوا، به پیشگیری از گلودرد کمک می کند.

گلودرد استرپتوکوکی یا التهاب حلق استرپتوکوکی یک بیماری است که عامل ایجاد آن نوعی باکتری به نام “استرپتوکوک گروه A” است. گلودرد استرپتوکوکی دهان و لوزه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. لوزه‌ها، دو غده هستند که در قسمت گلو و در پشت دهان قرار دارند. گلودرد استرپتوکوکی می‌تواند بر روی جعبه صدا (حنجره) نیز اثرگذار باشد. نشانههای شایع عبارتند از تب، گلو درد (زخم گلو نیز گفته می‌شود)، و متورم وجود غده‌هایی (موسوم به غدد لنفاوی) در ناحیه گردن. گلودردهای استرپتوکوکی، ۳۷٪ از موارد گلودرد را در بین کودکان تشکیل می‌دهند.

گلودرد استرپتوکوکی از طریق تماس نزدیک با فرد بیمار منتقل می‌شود. برای تایید ابتلای فرد به گلودرد استرپتوکوکی، لازم است آزمایشی موسوم به کشت حلق انجام گیرد. حتی بدون این آزمایش، مورد احتمالی گلودرد استرپتوکوکی را می‌توان از روی نشانهها تشخیص داد. مصرف آنتی بیوتیک می‌تواند برای فرد مبتلا به گلودرد استرپتوکوکی مفید باشد. آنتی بیوتیک‌ها داروهایی هستند که باکتری‌ها را از بین می‌برند. این داروها اغلب برای پیشگیری از بروز عوارضی نظیر تب رماتیسمی استفاده می‌شوند و کمتر برای کاستن از دوره بیماری مصرف می‌شوند. گلودرد استرپتوکوکی جزو دسته گسترده گلو درد یا التهاب حلق است. سالانه حدود ۱۱ میلیون نفر در ایالات متحده به گلو درد مبتلا می‌شوند.عامل بروز بیشتر موارد گلو درد، ویروس است. باکتری استرپتوکوک بتا-همولیتیک گروه A عامل ۱۵ تا ۳۰ درصد از موارد گلو درد کودکان است. این باکتری عامل ۵ تا ۲۰ درصد از موارد گلو درد بزرگسالان است. موارد گلو درد معمولاً در اواخر زمستان و اوایل بهار بروز می‌کنند.

نشانه‌ها

نشانه‌های عادی گلودرد استرپتوکوکی عبارتند از التهاب حلق، تب بالای ۳۸ درجه سانتی گراد (۱۰۰٫۴ درجه فارنهایت)، چرک (مایع زرد یا سبز رنگ متشکل از باکتری‌های مرده و گلبول‌های سفید خون) روی لوزه‌ها و تورم غدد لنفاوی.

سایر نشانه‌های این بیماری عبارتند از:

• سر درد (سر درد)
• استفراغ کردن یا بروز حالت تهوع
• معده درد
• درد عضلانی
• خارش (جوشهای ریز و قرمز رنگ) پوست بدن یا دهان یا حلق. این نشانه غیرعادی ولی ویژه‌است.

نشانه‌های بیماری در فرد مبتلا به گلودرد استرپتوکوکی سه روز پس از برقراری تماس با فرد بیمار، بروز می‌کنند.

• مورد گلودرد استرپتوکوکی. به لوزه‌های دارای چرک سفید رنگ دقت کنید.

• مورد گلودرد استرپتوکوکی. به جوشهای ریز قرمز رنگ دقت کنید. این خارش، نشانه‌ای غیر شایع ولی ویژه‌است.

• مورد گلودرد استرپتوکوکی در یک کودک ۸ ساله. به لوزه‌های بزرگ در پشت حلق که با چرک سفید رنگ پوشیده شده‌اند، دقت کنید.

دلیل

دلیل بروز گلودرد استرپتوکوکی، نوعی باکتری به نام استرپتوکوک بتا-همولیتیک گروه A یا GAS است.سایر باکتری‌ها یا ویروس‌ها نیز می‌توانند باعث بروز گلودرد استرپتوکوکی شوند. انتقال گلودرد استرپتوکوکی از راه تماس نزدیک با فرد بیمار صورت می‌گیرد. این بیماری در محیط‌های شلوغ راحت‌تر منتشر می‌شود. از محیط‌های شلوغ می‌توان به محیط‌های نظامی یا مدارس اشاره کرد. باکتری GAS در خاک خشک می‎شود و نمی‌تواند افراد را بیمار کند. باکتری‌هایی که مرطوب بمانند می‌توانند تا ۱۵ روز افراد را بیمار کنند. باکتری‌های مرطوب بر روی اشیایی نظیر مسواک وجود دارند. این باکتری‌ها می‌توانند درون مواد غذایی نیز زندگی کنند ولی این مورد بسیار نادر است. افرادی که این مواد غذایی را مصرف کنند، ممکن است بیمار شوند. دوازده درصد از کودکانی که نشانه‌های گلودرد استرپتوکوکی در آنها دیده نمی‌شود، معمولاً GAS را در حلق خود دارند.

تشخیص

فهرست بازبینی موسوم به نمره اصلاح شده سنتور به پزشکان کمک می‌کند تا درباره روش درمان افراد مبتلا به گلودرد تصمیم بگیرند. نمره سنتور دارای پنج معیار یا نشانه بالینی است. این نمره نشان می‌دهد که احتمال ابتلای فرد به گلودرد چقدر است.

برای هر یک از این معیارها یک امتیاز در نظر گرفته می‌شود:

• بدون سرفه
• تورم غدد لنفاوی یا دردناکی غدد لنفاوی در هنگام لمس کردن آنها
• دمای بالاتر از ۳۸ درجه سانتی گراد (۱۰۰٫۴ درجه فارنهایت)
• چرکین یا متورم شدن لوزه‌ها
• زیر سن ۱۵ سال (اگر فرد بالای ۴۴ سال داشته باشد، یک امتیاز کسر می‌شود)

تست آزمایشگاهی

به عمل آوردن آزمایشی به نام کشت حلق راه اصلی تشخیص ابتلای فرد به گلودرد استرپتوکوکی است. پاسخ این آزمایش در ۹۰ تا ۹۵ درصد موارد دقیق است. آزمایش دیگری به نام آزمایش سریع استرپتوکوک یا آزمایش سریع تشخیص آنتی‌ژن|RADT نیز وجود دارد. آزمایش سریع استرپتوکوک، سریعتر از کشت حلق جواب می‌دهد ولی در ۷۰ درصد موارد بیماری را به درستی تشخیص می‌دهد. هر دو آزمایش می‌توانند نشان دهند که فرد به گلودرد استرپتوکوکی مبتلا نیست. این آزمایش‌ها در ۹۸ درصد موارد عدم ابتلا را به درستی مشخص می‌کنند.

در مورد افراد بیمار، کشت حلق یا آزمایش سریع استرپتوکوک می‌تواند مشخص کند که فرد دچار گلودرد استرپتوکوکی هست یا خیر. کشت حلق یا آزمایش سریع استرپتوکوک نباید بر روی افراد بدون نشانه‌های بیماری انجام بگیرد زیرا برخی افراد به طور عادی و بدون عوارض نامطلوب در گلوی خود باکتری‌های استرپتوکوکی را دارند. و این افراد به درمان نیازی ندارند.

دلایل بروز نشانه‌های مشابه

برخی از نشانه‌های گلودرد استرپتوکوکی با سایر بیماری‌ها مشترک است. به همین دلیل، بدون به عمل آوردن کشت حلق یا آزمایش سریع استرپتوکوک، به راحتی نمی‌توان ابتلای فرد به گلودرد استرپتوکوکی را تشخیص داد. اگر فردی تب و گلو درد را به همراه نشانه‌های سرفه، آبریزش بینی، اسهال، و خارش و قرمزی چشم داشته باشد، به احتمال زیاد وی به گلودرد ناشی از ویروس دچار است. عفونی مونونوکلئوز می‌تواند باعث تورم غدد لنفاوی گردن، گلودرد و تب شده و لوزه‌ها را بزرگتر کند. این تشخیص با آزمایش خون تایید می‌شود. هرچند مونونوکلئوز عفونی درمان خاصی ندارد.

پیشگیری

احتمال ابتلای برخی افراد به گلودرد استرپتوکوکی بیش از سایر افراد است. برداشتن لوزه‌ها یکی از راه‌های جلوگیری از ابتلای این افراد به گلودرد استرپتوکوکی است. ابتلا به گلودرد استرپتوکوکی به تعداد حداقل سه نوبت در سال، می‌تواند دلیل مناسبی برای برداشتن لوزه‌ها باشد.^[۱۶] صبر کردن نیز کار مناسبی است.

درمان

گلودرد استرپتوکوکی بدون درمان معمولاً چند روز باقی می‌ماند. درمان با آنتی بیوتیک معمولاً باعث می‌شود تا نشانه‌ها ۱۶ ساعت زودتر ناپدید شوند. دلیل اصلی درمان با آنتی بیوتیک، کاستن از احتمال ابتلا به بیماری‌های خطرناک‌تر است. مثلاً، نوعی بیماری قلبی به نام تب رماتیسمی یا تجمع چرک در گلو موسوم به ورم پشت حلقی. مصرف آنتی بیوتیک در بازه زمانی ۹ روز از شروع بروز نشانه‌ها بیشترین کارآیی را دارد.

تسکین درد

داروهای کاهنده درد می‌توانند به کاهش درد ناشی از گلودرد استرپتوکوکی کمک کنند. این داروها معمولاً شامل داروهای غیر استروییدی ضد تورم|NSAIDها یا پاراستامول هستند که به استامینوفن نیز معروف است. استرویید|استروییدها نیز مفید هستند، زیرا لیدوکایین چسبناک است. آسپرین می‌تواند مورد مصرف بزرگسالان قرار بگیرد. تجویز آسپرین برای کودکان مناسب نیست زیرا این دارو احتمال ابتلای کودکان به نشانگان رای را بالا می‌برد.

داروی آنتی بیوتیک

پنی سیلین V متداول‌ترین آنتی بیوتیک مورد استفاده در ایالات متحده برای درمان گلودرد استرپتوکوکی است. این دارو به دلیل ایمنی، کارآیی و ارزانی پرطرفدار است. آموکسی سیلین معمولاً در اروپا مورد استفاده قرار می‌گیرد. در هند، احتمال ابتلای مردم به تب رماتیسمی بیشتر است. به همین دلیل، نوعی داروی تزریقی به نام بنزاتین پنی سیلین G درمان متداول آن منطقه‌است. مصرف آنتی بیوتیک میانگین مدت بروز نشانه‌ها را کوتاه می‌کند. مدت میانگین، سه تا پنج روز است. آنتی بیوتیک‎ها این دوره را به میزان تقریباً یک روز کاهش می‌دهند. این داروها احتمال انتشار بیماری را نیز کاهش می‌دهند. این داروها اغلب برای حذف عوارض نادر استفاده می‌شوند. این عوارض عبارتند از تب روماتیسمی، خارش یا عفونت. اثرات مثبت آنتی بیوتیک‌ها باید با عوارض جانبی احتمالی خنثی شوند. داروهای آنتی بیوتیک نباید برای بزرگسالانی که به دارو حساسیت دارند، تجویز شود. Aتناوب مصرف آنتی بیوتیک‌ها برای درمان گلودرد استرپتوکوکی به شدت این بیماری و سرعت انتشار آن بستگی دارد. داروی اریترومایسین (و سایر داروهای موسوم به ماکرولیدها) باید برای افرادی که حساسیت به پنی سیلین دارند، باید تجویز شود.سفالوسپورینها را می‌توان برای افرادی با حساسیت کمتر تجویز کرد. عفونت‌های استرپتوکوکی ممکن است به تورم کلیهها (گلومرولونفریت حاد) منجر شود. آنتی بیوتیک‌ها احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش نمی‌دهند.

چشم انداز

نشانه‌های گلودرد استرپتوکوکی، با درمان یا بدون درمان، معمولاً ظرف مدت سه تا پنج روز بهبود می‌یابند.درمان با آنتی بیوتیک احتمال بروز بیماری‌های خطرناک‌تر را کاهش می‌دهد. همچنین درمان با آنتی بیوتیک احتمال انتشار بیماری را کاهش می‌دهد. کودکان ۲۴ ساعت پس از اولین نوبت مصرف آنتی بیوتیک می‌توانند به مدرسه باز گردند.

گلودرد استرپتوکوکی ممکن است این مشکلات حاد را به دنبال داشته باشد:

• تب رماتسیمی یا تب اسکارلت
• یک بیماری کشنده به نام نشانگان شوک سمی
• گلومرولونفریت
• یک بیماری به نام نشانگان PANDAS. این یک مشکل ایمنی است که باعث بروز مشکلات رفتاری ناگهانی و گاهی حاد می‌شود.