اثرات و عوارض مصرف ویتامین D3,نحوه مصرف و خوردن ویتامین D3,فواید داروی ویتامین D3,درمان با ویتامین D3,دوز مصرفی ویتامین D3,موارد کاربرد ویتامین D3,خطرات ویتامین D3
ویتامین D3
Vitamin D3 Colecalciferol
اشکال دارویی Inj: 300000IU
موارد و مقدار مصرف :
پیشگیری از کمبود ویتامینD
معمولاً از طریق خوراکی تجویز می شود ولی به صورت تزریق داخل عضلانی هم تجویز می گردد.
بزرگسالان: ۴۰۰ واحد در روز معمولاً کافی است.
توجه: جهت اطلاع از مقدار مجاز مصرف روزانه (RDA) برای سایر گروههای سنی به جدول (؟) مراجعه کنید.
کمبود ناشی از سوء جذب یا بیماری کبدی
معمولاً به دوزهای بالاتری نیاز است و تا ۴۰۰۰۰ واحد روزانه تجویز می شود.
کمبود کلسیم به دلیل هایپوپاراتیروئیدیسم
دوزهای بالا و تا ۲۰۰۰۰۰ واحد روزانه ممکن است تجویز شود و همراه آن کلسیم هم تجویز می گردد.
موارد منع مصرف و احتیاط :
در بیماران مبتلا به هایپرکلسمی نباید تجویز شود.
در نوزادان، مبتلایان نقص عملکرد کلیه و بیماری قلبی با احتیاط تجویز شود.
مصرف در بارداری و شیردهی :
در گروه A حاملگی قرار دارد. از مصرف بیش تر از مقدار توصیه شده باید خودداری کرد. ویتامین D تا اندازه ای در شیر مادر ترشح می شود و باید در مادران شیرده با احتیاط تجویز شود.
تداخلات مهم :
درصورت مصرف همزمان با باربیتوراتها وداروهای ضد تشنج ممکن است اثرات ویتامینD کاهش یابد.
مصرف مدرهای تیازیدی در مبتلایان به کم کاری پاراتیروئید می تواند باعث افزایش کلسیم خون شدید و بی نظمی ضربان قلب شود.
مصرف آنتی اسیدهای حاوی منیزیوم و ویتامینD در بیماران دیالیزی ممکن است سبب بالا رفتن غلظت منیزیوم خون شود.
عوارض جانبی :
مصرف بیش از حد مجاز ویتامینD منجر به هایپرکلسمی و عوارض وابسته به آن نظیر افزایش غلظت کلسیم ادرار، رسوب کلسیم و آسیب کلیوی و آسیب کلیوی و قلبی – عروقی می شود.
توصیه ها :
مصرف روزانه ۶۰۰۰۰۰ واحد ویتامینD می تواند به مسمومیت بیانجامد.
خشکی دهان، تهوع، استفراغ، احساس طعم فلزی و یبوست از اولین نشانه های مسمومیت هستند.
در طول مدت درمان با ویتامینD باید غلظت پلاسمایی فسفات کنترل شود زیرا ممکن است باعث رسوب کلسیم در بافتهای مختلف گردد.
داشتن رژیم غذایی متعادل و قرار گرفتن در برابر نورخورشید نیاز روزانه بزرگسالان را مرطوب میکند.
روغن کبد ماهی بهترین منبع غذایی ویتامینD است، این ویتامین به مقدار کمتری در کره، تخم مرغ و جگر هم وجود دارد. مراحل تهیه و طبخ غذا به نظر نمیرسد در اثربخشی ویتامینD تاثیری داشته باشد.
شرایط نگهداری :
دور از نور و حرارت نگهداری شود.
کمبود ویتامین D3
بساری از افرادبه میزان کافی ویتامین D3دریافت نمی کنند و این در حالی است که اگر بطور روزانه و منظم در معرض نور خورشید قرار بگیرید امکان جذب ویتامین D3وجود دارد اما اکثر افراد بیشتر وقت خود را در محیط های سربسته می گذرانند یا از کرمهای ضد آفتاب استفاده می کنند بعلاوه اینکه در فصل زمستان جذب ویتامین D3 از طریق نور خورشید دشوار است.
همچنبن اگر از مکمل ویتامین D3 استفاده نمی کنید جذب این ویتامین از طریق مواد غذایی کار بسیار دشواری است یا اگر باردار هستید و اضافه وزن دارید بدن شما به مقدار ویتامین D3بیشتری نیاز دارد. کمبود ویتامین D3باعث ضعف و خستگی، درد مفاصل، عفونت های مکرر، بیماریهای قلبی عروقی، کاهش سیستم ایمنی بدن و افزایش خطر ابنلا به سرطان، دیابت، کاهش تراکم اسنخوان، کاهش کلسیم و فسفر خون، بیماری خود ایمنی و بیماری های مربوط به اعصاب و روان می شود.
بهتر است با یک آزمایش خون میزان ویتامین D خود را چک کنید زیرا که در بعضی افراد کمبود ویتامین D3 بدون هیچگونه علایمی وجود دارد که نباید آن را ندیده گرفت.
گفتنی است در صورت کمبود ویتامین دی بدن قادر به جذب کلسیم مورد نیاز نخواهد بود.
کمبود ویتامین D3در افراد زیر شایع است
افراد ۵۰ سال یا بالاتر که پوستشان قادر به ساخت ویتامین D3 نبوده یا افرادی که کلیه آنها قادر به فعال کردن ویتامین D3در بدن نیست.
افرادی که نسبت به قرار گیری در معرض تابش نور خورشید محدودیت دارند مانند خانم هایی که در محیط سر بسته کار می کنند یا از مواد غذایی ویتامین D3اسنفاده نمی کنند.
تحقیقات نشان داده که افراد با پوست تیره بخصوص خانم ها بیشتر در معرض خطر کمبود ویتامین دی۳ هستند و این امر با عدم مصرف مکمل یا مواد غذایی حاوی ویتامین D3تشدید می شود.
افرادی که دچار کمبود آنزیم های پانکراس، بیماری کرون، فیبروز، کیستیک، بیماری سلیاک، بیماری کبدی و برداشتن قسمتی از روده یا معده هستند.
کودکان و نوجوانانی که در معرض تابش نور خورشید قرار نگرفته و از خوردن روزی دو فنجان شیر اجتناب می کنند.
کسانی که به شیر آلرژی دارند و به هر دلیلی شیر مصرف نمی کنند.
افراد چاق به ویتامین D3بیشتری نسبت به سایرین نیاز دارند.
۸۰ درصد تهرانی ها کمبود ویتامین D3 دارند این آمار نگران کننده را یکی از اعضای مرکز تحقیقات غذا و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران اعلام کرد و گفت که آلودگی هوا هم بر شیوع این کمبود دامن می زند در واقع آلودگی هوا مقصر اصلی است و کودکان و زنان بیشتر در معرض کمبود ویتامین دی هستند.
پوکی استخوان روزی ۷۶ ایرانی را می کشد!
درمان بیماری های ناشی از کمبود کلسیم و ویتامین D3 مانند بیماری های لثه و دندان، پوکی استخوان، برخی سرطان ها و بیماری های قلبی و عروقی از جمله گرانترین درمان ها هستند و همچنین بنابر اعلام مرکز تحقیقات(پوکی)استخوان کشور سالانه ۵۱ هزار شکستگی لگن خاصره در کشور رخ می دهد که از این تعداد ۵۰درصد می میرند و بقیه تا آخر عمر زمین گیر می شوند.
در روز ۱۰۰۰ واحد ویتامین D بصورت روزانه دوزی است کشور های اتحادیه اروپا بسار بر آن تاکید میشودکه بسته به شرایط مختلف می تواند بیشتر شود. مثلا افزایش وزن باعث افزایشمیزان نیاز ویتامین Dمی شود که دلایل فیزیولوژیک دارد.
بهبود بیماری های عصبی با ویتامین D3
آلزایمر یکی از بیماری های مربوط به زوال عقل است که باعث از دست رفتن حافظه شده و زندگی فرد را مختل می کند. ویتامین D3 و امگا ۳ در پاک سازی پلاک های آمیلویید مغز که با بیماری آلزایمر ارتباط دارد موثر است. بر اساس مقالهء چاپ شده در آمریکا بیماری آلزایمر و یتامین D3 و امگا ۳به خصوص اسید چرب DHAنقش مهمی در کنترل التهاب و پاک سازی پلاک های آمیلویید دارد.
ساخت پلاک های آمیلوییددر مغز منجر به تخریب سلول های مغز و در نهایت مرگ خواهد شد. همچنین دانشمندان ثابت کردند که ویتامین D3با بخش هایی از مغز مانند تفکر، یادگیری ارتباط مستقیم دارد.
کمبود ویتامی D3برای جلو گیری از بیماری های خود ایمنی MS کاربرد دارد.
پارکینسون یکی دیگر از اختلالات عصبی پیش رونده (نورولوژیک) رایج است که ۵ میلیون در جهان به
آن مبتلا هستند که این تعداد در سال ۲۰۳۰ دو برابر خواهد شد. با توجه به تحقیقات صورت گرفته ویتامین D3 در به تاخیر انداختن یا جلوگیری از ابتلا به بیماری پارکینسون و افسردگی نقش مهمی دارد.
حدود ۳۰در صد از افراد مبتلا به پارکینسون از اختلال ناشی و زوال عقل رنج می برند افزایش پلاسمای ویتامین D3در این افراد باعث بهبود علایم شناختی و کاهش افسردگی می شود.
کمبود ویتامین D3در افراد مسن. احتمال به افسردگی را ۱۱برابر بیشتر می کند.
نقش ویتامین D3 در درمان و پیشگیری از سایر بیماریها
بر اساس تحقیقات انجام شده:
مصرف این ویتامین ۶۶در صد خطر ابتلا به به دیابت نوع ۱را کاهش میدهد.
مصرف این ویتامین تا ۸۳در صد خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش می دهد.
مصرف این ویتامین تا ۵۴در صد .خطر ابتلا به بیماری ام اس MS را کاهش می دهد.
مصرف این ویتامین تا ۵۰در صد احتمال شکستگی را کاهش می دهد.
مصرف این ویتامین تا ۶۰در صد خطر ابتلا به فیبرومیالژی(نوعی روماتیسم) را کاهش می دهد.
چرا افرد ویتامین D مصرف میکنند؟
ویتامین D برای افراد مبتلا به آرتروز بسیار مهم میباشد. تحقیقات نشان میدهند که ویتامین D و کلسیم بهمراه هم میتوانند تراکم استخوان را در زنان پس از یائسگی افزایش دهد. همچنین ویتامین D برای درمان بیماریهای مرتبط با ضعف استخوان همچون نرمی استخوان مفید است.
افرادیکه سطح ویتامین D بدنشان پایین است، برا جبران آن ممکن است به مکملها احتیاج دارند. کمبود ویتامین D در افراد زیر متداولتر است:
افرادیکه بالای ۵۰ سال هستند.
افرادیکه خیلی کم دربرابر خورشید هستند.
افرادیکه مشکلات کلیه و یا سایر بیماری ها جذب مواد معدنی را برای آنها سخت کرده است.
افرادیکه پوست تیرهای دارند.
افرادیکه با مصرف لاکتوز مشکل دارند.
افرادیکه گیاهخوار هستند.
کودکانیکه فقط شیرمادر دریافت میکنند.
ویتامین D برای بیماریهای قلبی و عروقی، شامل فشارخون بالا و کلسترول خون بالا استفاده میشود. همچنین این ویتامین برای سایر بیماری ها همچون آرتریت روماتوئید، ضعف عضلانی، بیماری ام اس، آسم، برونشیت و بیماریهای دهان و دندان مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین ویتامین دی برای تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از بیماری های خودایمنی و پیشگیری از سرطان استفاده میشود، هرچند که مدارک کافی برای تاثیر ویتامین دی در این بیماری ها وجود ندارد.
کمبود ویتامین دی ممکن است بتواند باعث مشکلات هورمونی، ضعف و درد ماهیچهها و سایر مشکلات شود. تحقیقات نشان میدهند که لوسیون های تجویز شده ویتامین D برای درمان پسوریازیس مفید میباشند.
چقدر ویتامین D باید دریافت کنید؟
انستیتوی پزشکی (IOM) میزانی برای مصرف ویتامین D پیشنهاد داده است. دریافت این میزان ویتامین D از طریق رژیم غذایی (بهمراه یا بدون مکملها) باید برای حفظ سلامتی شما کافی باشد. این میزان:
۶۰۰ IU درروز برای افراد بین ۱ تا ۷۰ سال
۸۰۰ IU در روز برای افراد بالای ۷۰ سال
بعضی از متخصصان معتقدند این مقدار بخصوص برای افرادیکه در خطر آرتروز هستند، بسیار کم است. برای تخمین ویتامین D مورد نیازتان با پزشک مشورت نمایید. بیاد داشته باشید جدیدا (IOM) بیشتر از ۱۰۰۰ تحقیق راجعبه ویتامین D را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده که مصرف زیاد ویتامین D لازم نبوده و حتی میتواند مضر باشد. (IOM) اخطار میدهد که مصرف بیشتر از ۴۰۰۰ IU در روز میتواند بصورت بلقوه خطرناک بوده میزان بیشتر از ۱۰۰۰۰ IU در روز با آسیب های کلیه و بافتها همراه است.
منابع طبیعی ویتامین D کداماند؟
بهترنی منبع طبیعی ویتامین D نور خورشید میباشد. فقط روزانه ۱۰ تا ۱۵ دقیقه قرارگرفتن در برابر نور آفتاب بدون ضدآفتاب میتواند ویتامین D مورد نیاز شما را تامین نماید. ویتامین D همچنین در کره، تخم مرغ، ماهی ها از جمله سالمون و تن یافت میشود. بعضی از غذاهای غنی شده همچون شیر و سایر غذاها نیز حاوی ویتامین D میباشند.
برای آشنایی با سایر منابع ویتامین D و کلسیم مقاله زیر توصیه میشود:
غذاهایی که برای سلامت استخوان ها مفید اند
خطرات، عوارض جانبی و تداخلات دارویی ویتامین D چه هستند؟
عوارض جانبی. در مقادیر نرمال بنظر میرسد ویتامین D عوارض جانبی کمی داشته باشد. مصرف روزانه بیشتر از ۴۰۰۰ IU ویتامین D میتواند خطراتی را بهمراه داشته باشد.
تداخلات دارویی. ویتامین D میتواند با خیلی از داروها از جمله داروهایی که برای فشارخون بالا و مشکلات قلبی تجویز میشوند، تداخل داشته باشد.اگر روزانه دارو مصرف میکنید، قبل از دریافت مکملهای ویتامین D با پزشکتان مشورت نمایید.
خطرات. مصرف زیاد ویتامین D میتواند باعث از درست دادن اشتها، ادرار پی در پی و کاهش وزن شود. همچنین میزان زیاد ویتامین D میتواند باعث ایجاد مشکلات کلیوی و قلبی شود.